"Engelli" yerine ne denilebilir? (Tartışma Konusu)

Öncelikle Merhaba,
Bu gün yürüyemeyen bir bireyle görüştüm ve görüşmemin sonunda kendisiyle alay etmediğim veya küçük görmediğim için teşekkür etti...

Bu durum beni ciddi manada rahatsız etti, toplum içerisinde bazı bireyler alışık olduğumuz becerilere sahip olmayan insanlar malesef toplumun bazı kesimleri tarafından gerek bireysel gerekte toplumsal olarak hor görülmekte veya aşağılamalara mağruz kalmakta, bu konu hakkında kişisel olarak yapılabilecek en güzel şey elbette bu bahsettiğim durumun içerisinde bulunmamak, o insanlarında sizden farklı olmadığını , her an sizinde başınıza birşey gelebileceğini veya çocuklarınızın, torunlarınızın bazı engellere sahip olabileceğini aklımızdan çıkarmamak olacaktır.

Bu gün görüştüğüm bireyin Ben engelliyim demesi beni gerçekten demoralize etti ve nedendir bilmiyorum "engelli" kelimesi bana aşağılayıcı bir kelime gibi geldi.
Bu tartışma konusu içerisinde asıl tartışmaya açmak istediğim sorular ise şunlardır;

• İnsanlar engelli yerine alternatif hangi kelimeleri kullanabilir?
• Engelli kelimesi sizede aşağılayıcı bir kelime gibi hissettiriyor mu?

engelli valla iğrenç bi kelime alternatif olarak ne olabilir düşünmedim

Neden aşağılayıcı bir kelime olarak gördüğünüzü anlamadım. Eğer bir kişi doğuştan veya sonradan hayatında kısıtlayıcı faktörlere sahipse bu kişi engellidir. Doğuştan zihinsel engelli olabilir, kaza geçirmiştir ayaklarını kaybetmiştir fiziksel engellidir. Bunu aşağılayıcı bir kelime olarak görmekten vazgeçmek gerekir. Asıl sorun, engelli kelimesini hakaret amaçlı kullananlarda. Asıl aşağılık insanlar onlar.

Özürlü
Sakat
Engelli


hepsinin anlamı aynı, hakaret nerede anlamadım? bir insana engelli denince hakaret nasıl ediliyor bunu hiç anlamadım. siyah saçlı birine "senin saçların siyah" diyince hakaret edilmiş mi oluyor?

comos demiş ki:

Neden aşağılayıcı bir kelime olarak gördüğünüzü anlamadım. Eğer bir kişi doğuştan veya sonradan hayatında kısıtlayıcı faktörlere sahipse bu kişi engellidir. Doğuştan zihinsel engelli olabilir, kaza geçirmiştir ayaklarını kaybetmiştir fiziksel engellidir. Bunu aşağılayıcı bir kelime olarak görmekten vazgeçmek gerekir. Asıl sorun, engelli kelimesini hakaret amaçlı kullananlarda. Asıl aşağılık insanlar onlar.

Hepsini görmek için tıklayın...

Haklısın o bağlamda evet, fakat toplum içerisinde seninde bahsettiğin gibi, aşağılayıcı veya hakaret amacıyla kullanılıyorda, o yüzden alternatif neler olabilir merakı içindeyim, aklıma birşey gelmedi.

Denizeri24 demiş ki:

Linkleri görebilmek için giriş yap veya kayıt ol.

Özürlü
Sakat
Engelli


hepsinin anlamı aynı, hakaret nerede anlamadım? bir insana engelli denince hakaret nasıl ediliyor bunu hiç anlamadım. siyah saçlı birine "senin saçların siyah" diyince hakaret edilmiş mi oluyor?

Hepsini görmek için tıklayın...

Adamın söyleyiş şekli çok mağçup , böyle kendini aşağı görür bir şekildeydi o yüzden bi' kötü hissettim...

Engelli demek benim düşünceme göre aşağılayıcı veya hareket içeren bir kelime değil.
Engelli demek, bir fiili gerceklestirememe durumunun özetidir. Yani sadece insanlar için kullanılan bir kelime değil, bir işi yapma,gerçekleştirme durumu veya imkânı olmayan her canlı, eşya, cisim o işi yapma konusunda engellidir.

Ancak "özürlü" kelimesine de değinmek istiyorum, bu kelime insan için kullanildiginda aşağılayıcı nitelikte bir kelimedir.
Her ne kadar engelli kelimesi ile aynı anlama geldiği düşünülüp beraber kullanılıyor olsa da, özürlü demek; darbeli,hasarlı,bozuk, hatalı vb. demektir. Ve bu kelimelerin kullanim alanı sadece eşyalar olmalıdır, canlılar değil. Çünkü eğer müslümansak, Allah'ın yarattığı bir şeye bozuk,hatalı gibi sıfatlar yapıştırmak bizim haddimize değildir.

Merhaba,
Öncelikle tabi bu benim şahsi kanaatim fakat bence en azından günlük konuşma dilimizden bu kelimeyi çıkarmamız daha doğru olabilir. Çünkü o kelime yerine farklı kelimeler kullansak da nihayetinde yine bu bireylerin eksiklikliğini niteleyecek. İnsanları doğuştan veya sonradan geçirdiği rahatsızlık-kaza sonucu oluşan bedensel ya da zihinsel eksikliğinden dolayı ayrıştırmak doğru birşey değil bence.

Eskiden özürlü deniyordu sonradan bu tartışma konusu oldu engelli denildi. Benzer tartışma bayan kelimesi içinde var. Bazen oturup şunu düşünüyorum insanların hiç mi derdi kalmamış?

Tabii burada engelli / özürlü kelimesinin rahatsız edilmesinin en büyük sebeplerinden birisi şu olabilir. İnsanlar sinirlendiği zaman argo/küfür ediyor. Karşıdaki insanı aşağılamak için bu kelimeleri kullandıkları için gerçekten fiziksel bir engeli bulunan insanın durumunu belirtmek için bu kelimelerden birini kullanınca ister istemez rahatsız olabiliyorlar.

kişinin kendi adı yeterlidir. kimsenin adının önüne engelli , sakat , özürlü ve benzeri bir sıfat konulmasına gerek yoktur.

Sosyal yaşantıda zaten isim ile hitap etmek gerekiyor. Ancak bazı durumlarda sıfat eklenmesi gerekiyor. Bu durumlar nedir? Mesela toplu taşımada engelliler için ayrılan alanlar filan.

Şu yönü de ele alalım. Hiç kimse yaşlılıktan hoşlanmaz ancak yaşlılar diye bir sıfatta var sonuçta.

Asıl sorun insanların bu sıfatları kullanarak aşağılamaya çalışması

Evet bende bu şekilde kişilerin aşağılanmasına karşıyım. Şuan için tam bir çözüm olmasa da engelli yerine çengelli dersek en azından engelli kelimesini kullanmamış (söylememiş) oluruz. Çengelli deyince de bi garip kaçıyor ama neyse aklıma iyi bir fikir gelmedi.

Engelli sözcüğünün aşağılama olmadığı gerçeğini neden es geçiyorsunuz? Özürlü ve engelli son derece minimal niteleme sıfatları. Türk dilinde tanımı da net olarak yapılmış sözcükler ve bu tanımların arasından hiç biri aşağılama anlamı taşımıyor.

Kaptan Yosun demiş ki:

Engelli sözcüğünün aşağılama olmadığı gerçeğini neden es geçiyorsunuz? Özürlü ve engelli son derece minimal niteleme sıfatları. Türk dilinde tanımı da net olarak yapılmış sözcükler ve bu tanımların arasından hiç biri aşağılama anlamı taşımıyor.

Hepsini görmek için tıklayın...

konuyu tekrar okumanı öneririm, zira biz sözcüğün anlamı hakkında bir tartışma içerisinde değil, halk arasında sözlü tartışmalarda aşağılayıcı bir tutumla dillendirilmesi ve bu konu altında yorum yapacak üyelerimizin kişisel olarak ne hissettiklerini sormuştum.

LikapaTR demiş ki:

konuyu tekrar okumanı öneririm, zira biz sözcüğün anlamı hakkında bir tartışma içerisinde değil, halk arasında sözlü tartışmalarda aşağılayıcı bir tutumla dillendirilmesi ve bu konu altında yorum yapacak üyelerimizin kişisel olarak ne hissettiklerini sormuştum.

Hepsini görmek için tıklayın...

Konuyu pekala okudum, yorumumda da dediğim şey anlamı net bir çerçevede tanımlanmış bir kelimeyi birkaç kişinin veya azınlıkların hissiyatı veya bazı azınlıkların o kelimeyi nasıl kullandığı değiştirmez. Özürlü de engelli de Türk dilinde çoktan tanımlanmış, dile yeni girmiş veya kullanılmaya yeni başlanmış da anlamı henüz şekillenmemiş değiller. Bu tamamiyle teknik bir konu, duygusal değil.

Öncelikle engelli ne demek buna bir bakalım.

Engelli;
Fiziksel, ruhsal, zihinsel ve duyusal yetilerinde çeşitli düzeyde kayıplarından dolayı topluma diğer bireyler ile birlikte eşit koşullarda tam ve etkin katılımını kısıtlayan tutum ve çevre koşullarından etkilenen kişi.

Bu açıklamaya baktığımızda Engelli kelimesi hiç itici gelmiyor bana,
yetiştirilme tarzımız, bulunduğumuz çevre ve genel kültür seviyemize bağlı olarak kelimelerin insan üstündeki etkisi farklılıklar gösterir.

Bunu çok bariz bir testle görebilirsiniz. Yosma kelimesi size neyi çağrıştırıyor ?
Bazı cümle örnekleri vereyim.
+O yosma yokmu o ne fenadır adamı parmağında oynatır
+Seni gidi yosma geç bakayım şöyle
+O yosmayla beni muhatap etme vs.

Buna benzer çevremizde ve eski Türk filmlerinde duyduğumuz cümle kalıpları Yosma kelimesinin bilinç altında iyi bir yere koymuyor.

TDK nın tanımına baktığımızda Yosma şu anlamlara gelir.

1. Zarif, kıymetli.
2. Edalı, işveli.
3. Şen, güzel.

Peki bunu öğrendik şuan gidip sevdiğimiz kıza Yosmam seni çok seviyorum der miyiz ? Tam burada da bizim anladığımız değil toplumun anlamlandırdığı anlamlar bizde çağrışır ve bu kelimeyi kullanmayız.

Konumuza gelecek olursak Engelli kelimesi bizlere öğretilen ve toplumsal çağrıştırılan anlamı ile "kör, topal, uzuv kaybı olan veya akıl sağlığı yerinde olmayan" vs gibi anlamlar çağrıştırır.

Benim görüşüm Engelli yerine Melek deseydik te bu öğrenimlerimizle bir şey değişmezdi, farklı bir kelime bulunsa da bir süre sonra aynı anlamlara çıkacağı için durum pek de farklı olmaz diye düşünüyorum.